De Advent is de tijd van voorbereiding op het kerstfeest; de tijd waarin de komst en wederkomst van Jezus Christus wordt verwacht. Omdat het Latijnse woord voor ‘komst’ of ‘het komen’ ‘adventus’ is, worden de vier weken vóór Kerstmis ‘Advent’ genoemd.

De Advent omvat ongeveer vier weken. De Advent begint op de zondag vier weken voor Kerstmis, dus de zondag tussen 26 november en 4 december. De zondagen van deze tijd heten 1e, 2e, 3e en 4e zondag van de Advent. De Advent telt altijd vier zondagen, terwijl het totaal aantal weekdagen kan variëren van 22 tot 27.

Het feest van Christus Koning van het Heelal (“Dominus Noster Iesus Christus Universorum Rex” in het Latijn) is een hoogfeest binnen de Rooms-katholieke Kerk dat eind november gevierd wordt, op de 34e en laatste zondag van het liturgisch jaar. Het feest werd in 1925 ingesteld door paus Pius XI naar aanleiding van de 1600-jarige viering van het Concilie van Nicaea.

Overigens is de datum eenvoudig te bepalen: het hoogfeest van Christus Koning valt altijd op de zondag in de periode van 20 tot en met 26 november. Deze zondag wordt gevolgd door de eerste zondag van de advent, het begin van het nieuwe kerkelijke jaar.

Divali is een vrolijk Hindoefeest en, net als Holi, een seizoensfeest; maar nu in de herfst. Oorspronkelijk was het een oogstfeest. Divali komt van het woord Dipavali, dat een rij lampjes betekent. Tegen de schemering steekt men in iedere kamer van het huis, en als het klimaat het toelaat ook buiten op het pad of op het dak, kaarsen aan. Divali is gewijd aan Maha Lakshmi, de godin van het licht, de voorspoed, het geluk, het succes, de wijsheid en de welvaart. Het wordt gevierd tijdens de nieuwe maan in de maand Asvin. Bij het Divali-feest gaat het om de goede dingen die het kwade overwinnen: het licht wint het van de duisternis, de warmte van de kou, de waarheid van de onwaarheid en de reinheid van de onreinheid.

Voor Divali moet het huis brandschoon worden gemaakt. Een week lang eten Hindoes geen vlees en drinken geen alcohol. Zo maken ze zich van binnen schoon. Ze wassen zich grondig en trekken nieuwe kleren aan. Dan wordt in de stikdonkere nacht van de nieuwe maan het hele huis verlicht met diya’s. Dat zijn aarden schoteltjes met geklaarde boter als brandstof en een katoenen pitje. De oudere vrouwen van de families voeren voor de deur een plechtigheid uit. Ze bidden tot Lakshmi en vragen de godin het huis te bezoeken. De hele nacht branden er diya’s, lampjes, kaarsen, fakkels en elektrische lichtjes, zodat Lakshmi het huis goed kan vinden. Door al die lichtjes wordt ook het innerlijk van de mensen verlicht. Iedereen krijgt het gevoel met een schone lei opnieuw te kunnen beginnen.

Op deze dag wordt in Nederland de naamdag van Sint Maarten gevierd. Kinderen lopen met lampionnen over straat en gaan in kleine groepjes de huizen langs om snoep of fruit te bemachtigen.

De viering van Sint-Maarten heeft een duidelijke christelijke achtergrond. Het is de naamdag van de heilige Sint Martinus. Sint Martinus was beschermheilige van reizigers en rondtrekkende kooplui; van armen, bedelaars en bekeerde dronkaards; van herders, boeren, wijnbouwers, kinderen en van het vee. Op zijn naamdag kregen de kinderen vrij van school en was het gebruikelijk om hen te trakteren, bijvoorbeeld door met lekkernijen te strooien. De Reformatie maakte een eind aan de verering van veel katholieke heiligen, maar Sint-Maarten bleef ook in protestantse gebieden in ere. Het toeval wilde dat Maarten Luther op 11 november werd gedoopt. Ook de naam kwam overeen en dat was reden genoeg om het populaire feest te blijven vieren. Maarten Luther was overigens een dag eerder geboren in Duitsland; daar viert men Sint-Maarten dan ook op 10 november. Net als bij de Nederlands Sint-Maartenviering lopen kleine kinderen dan met lichtjes. Een verschil is echter dat grotere kinderen verkleed en gemaskerd rondtrekken, waarbij ze veel lawaai maken. Dit doet enigszins denken aan de viering van Halloween. De Sint-Maartenviering heeft tegenwoordig over het algemeen geen religieuze betekenis meer. Wel is het een goede aanleiding voor katholieke scholen om rond 11 november aandacht te besteden aan de eens zo populaire heilige Sint-Martinus.

Op deze dag (iedere eerste woensdag van november) dankt de protestante kerkgemeenschap, tijdens een viering, God voor de verkregen gewassen.

Een dankdag is een gebruik uit de Middeleeuwen; er waren toen vaste bededagen. In 1578 werd bepaald dat er tijdens oorlog en andere rampen massaal gebeden en gedankt moest worden.

Allerzielen (het feest van alle zielen) is de dag waarop in de Rooms-Katholieke Kerk alle gelovige zielen van gestorvenen worden herdacht. Het feest wordt sinds de twaalfde eeuw op 2 november gevierd op de dag na Allerheiligen. Allerzielen wordt overal in de wereld gevierd maar het meest in de traditioneel katholieke landen zoals Italië, Spanje, Portugal en geheel Latijns-Amerika.

Allerheiligen is een christelijke feestdag waarop alle heiligen (ruim 100.000) van de Rooms-Katholieke kerk gezamenlijk worden vereerd en herdacht.

Het feest wordt sinds de achtste eeuw gevierd. Op Allerzielen (2 november) worden alle gestorvenen herdacht. Allerheiligen en Allerzielen zijn de dagen waarop in de rooms-katholieke kerk de onderwerpen dood en leven na de dood aan de orde komen.

De voorbereidingen voor beide feesten vinden vaak plaats op Allerheiligenavond (31 oktober). Allerheiligenavond wordt in het Engels Halloween genoemd.

Halloween (ook genoemd All Hallows’ eve(ning)) is de Engelse naam voor Allerheiligenavond. Het feest wordt gevierd op 31 oktober, de avond voor Halloween. In de Keltische kalender begon het jaar op 1 november, dus 31 oktober was oudejaarsavond. Dit was een heidens feest, de katholieke kerk maakte er later Allerheiligen(avond) van. Het christelijke feest van Allerheiligen, de dag waarop alle heiligen van de rooms-katholieke kerk gezamenlijk worden herdacht, werd in de negende eeuw door paus Gregorius IV vastgesteld op 1 november. Allerheiligen en Allerzielen (2 november) zijn de dagen waarop in de rooms-katholieke kerk wordt stilgestaan bij de thema’s sterfelijkheid, dood en laatste oordeel. De voorbereidingen voor beide feesten vinden vaak plaats op allerheiligenavond, die van Allerzielen ook wel op allerheiligendag. Ze bestaan vooral uit het bezoek aan kerkhoven en het branden van kaarsen.

Door de protestantse kerken werden deze feesten in de zestiende eeuw afgeschaft, omdat ze in strijd waren met de reformatorische leer. In Engeland leefde Halloween sindsdien als een wereldlijk feest voort en het heeft zich van daaruit verder verspreid. Het feest is in de negentiende eeuw door Ierse immigranten naar de Verenigde Staten gebracht. Op 31 oktober verkleden kinderen zich en bellen als het donker wordt aan bij huizen in de buurt die versierd zijn met pompoenen en lichtjes, en roepen “trick or treat” (de keuze gevend tussen een plagerijtje uithalen of een versnapering krijgen). De bewoners geven de kinderen dan snoepjes. Jonge volwassenen gaan soms naar Halloweenfeesten.

Hervormingsdag is een herdenkingsdag op 31 oktober in verschillende protestantse kerken. Deze dag staat in het teken van Maarten Luther die op 31 oktober 1517 zijn 95 proteststellingen t.a.v. de katholieke kerk op de deur van de Slotkapel te Wittenberg gespijkerd zou hebben.

Uiteindelijk leidde het protest van Luther tot een breuk met de Rooms-Katholieke Kerk. In de 16e eeuw zijn toen de protestantse kerken ontstaan.

Op de hervormingsdag wordt veelal aandacht gegeven aan de centrale thema’s in de prediking en de reformatie van Luther. Luther wilde de kerk uiteindelijk weer terug berengen bij de Bijbel, Christus, de genade en het geloof. In de Rooms-Katholieke Kerk van zijn dagen waren deze zaken volkomen op de achtergrond geraakt. De paus beheerste volledig de kerk. De kerk was in zijn dagen soms meer instrument voor machtspolitiek, dan middel tot verbreiding van het Evangelie van de persoon van Jezus Christus.

Op Hervormingsdag wordt in de protestantse kerken veelal gepreekt uit de brieven van Paulus, in het bijzonder de brief van Paulus aan de gemeente van Rome (de Romeinenbrief) waarin de rechtvaardiging van de goddeloze centraal staat. De rechtvaardiging van de goddeloze vormt het hart van de reformatorische theologie.

Mawlid an-Nabi (Geboortedag Mohammed) begint officieel de voorgaande avond bij zonsondergang. Op deze dag vieren moslims de geboortedag van de profeet Mohammed: Mevlid Kandili (Turks), Moeloed an-nabi (Marokkaans) of Milaad en-nabi (Surinaamse en Molukse moslims).

Mohammed werd geboren in ± 570 van onze jaarrekening. Die gebeurtenis wordt door alle moslims uitbundig gevierd. Er wordt speciaal (zoet) eten bereid en gezongen. Dit gebruik hangt nauw samen met het spreekwoordelijke Arabische ‘zoet eten en zoet denken’. Het consumeren van zoetigheid staat voor moslims symbool voor de positieve manier van denken over de profeet. Veel gelovigen gaan ’s avonds naar de moskee. Daar wordt dan gesproken over de profeet, over het islamitische geloof en er wordt uit de Koran gelezen.

Turken noemen deze dag waarop Mohammed werd geboren Mevlid Kandili. Mevlid betekent ‘geboorte’, Kandili ‘kandelaar’. Dit laatste woord verwijst naar het Turkse gebruik om op bijzondere feestdagen ’s avonds in de moskee alle lichten aan te steken. Turken eten op ‘de Verlichte Nacht van de Geboorte’ vaak een kom griesmeel met boter en honing. Dit was volgens de overlevering het lievelingsgerecht van Mohammed.