Recensie van ‘Verhalen uit de Koran’

Onlangs verscheen bij uitgeverij Ploegsma Kinderen van Adam, met als ondertitel: Verhalen uit de Koran, door Petra van Helden. Zij groeide op in een Utrechts protestants gezin. In de kerk en op school leerde ze de verhalen uit de Bijbel kennen. Uit nieuwsgierigheid las Petra ook de Koran. De Koranteksten raakten haar zo diep, dat ze besloot moslim te worden. Ze studeerde Religie en Levensbeschouwing en is nu docent aan de Hogeschool iPabo in Amsterdam. Met dit boek hoopt Petra moslim- én niet-moslimkinderen kennis te laten maken met de bijzondere verhalen uit de Koran.

Door: René Kil

Zeer herkenbaar zijn de verhalen over Adam en Hawa (Eva) en Noeh (Noach) waarin het er om gaat dat de door de Ene God geschapen mens verantwoordelijkheid draagt voor de aarde. Noeh past dan goed in het rijtje profeten uit de Koran die niet in de Bijbel voorkomen: Idries, Hoed, Salih en Sjoeiab (in de Bijbel Jethro, maar daar geen profeet). Profeten die steeds maar weer de mensen waarschuwen om verantwoordelijk te zijn voor de aarde en rechtvaardig te zijn. Ze roepen de mensen op te zorgen voor de armen en te gaan geloven in de Ene God te in plaats van allerlei afgoden. Dan zouden ze van God zegeningen ontvangen. Doen ze dat allemaal niet dan zal het fout met hen aflopen. Deze profeten worden vaak uitgelachen en uitgedaagd. Er wordt niet naar hen geluisterd en uiteindelijk vinden er dan toch allerlei rampen plaats.

Uitgebreid komen de verhalen van Ibrahiem ( Abraham), Joesoef (Jozef) en Moesa en Haroen( Mozes en Aaron)) aan bod. Interessant is het om allerlei kleine en grotere verschillen op te merken met de bekende Bijbelverhalen: Ibrahiem hakt eigenhandig allerlei afgodsbeelden in stukken en moet later Ismaïl offeren (niet Izaak), zeer plastisch wordt beschreven hoe niet alleen de vrouw van Aziez (in de Bijbel Potifar) verliefd raakt op Joesoef, maar ook haar vriendinnen en het keukenpersoneel en er zijn minder dan tien plagen die Egypte en de Firaun (farao) treffen, voordat besloten wordt dat Moesa mag vertrekken met zijn volk.

Interessant zijn ook de verhalen over koning Taloet waarin Bijbelse verhalen over Gideon en Saul samenkomen en natuurlijk het bekende verhaal van Dawoed (David) die de reus Djaloet (Goliath) verslaat. Dawoeds zoon en opvolger Soelaiman (Salomo) is niet alleen koning van mensen, maar ook van dieren en djinns (boze, som ook wel goede geesten).

Herkenbaar zijn ook de profeten Ilias (Elia) en Joenoes (Jona) , maar we maken ook kennis met een onbekende wijze man als Loekman en een machtige leider als Dhoel Karnain (Alexander de Grote?).

Ten slotte wordt verteld over Mariam ( Maria) en Isa (Jezus). Mariam is even bedachtzaam als Maria in de Bijbel en Isa is een vredelievende boodschapper van God, die zieken geneest en door mensen wordt bejubeld als de Messias, die door God is gestuurd om hen te helpen. Het optreden van Isa leidt uiteindelijk tot een veroordeling tot de dood aan het kruis. Bijzonder blijft dan altijd dat uiteindelijk volgens de Koran niet Isa wordt gekruisigd, maar een ander. God neemt Isa op naar de hemel. Zijn volgelingen blijven achter met de belofte dat er nog een boodschapper zal komen met de naam Ahmed. Deze naam is een variant op de naam Mohammed. De boodschap is duidelijk een verwijzing naar de latere profeet Mohammed.

Petra heeft na veel studie en inlevingsvermogen de vaak losse teksten in de Koran aaneen gesmeed tot zeer beeldende en daardoor ook zeer toegankelijke verhalen. Ze kan prachtig vertellen en hanteert daarbij een gemakkelijke hedendaagse taal: Mensen ginnegappen over Noeh, mensen verpesten de aarde, gevangenen slaan elkaar de hersenen in, de vrouw van Aziez wordt ervan beschuldigd dat ze flikflooit met Joesoef en Mariam is bang om voor sloerie uitgemaakt te worden

Dit vertelboek uit de Koran hoort thuis op elke basisschool in Nederland, of de school nu wel of geen religieuze achtergrond heeft. Het maakt kinderen nieuwsgierig naar de inhoud van de Koran, maar als bijverschijnsel ook naar de inhoud van de Bijbel, want wat lijken de verhalen veel op elkaar, maar wat zijn dan ook de verschillen? Al vertellende en (voor)lezende kunnen kinderen dan gevormd worden tot mensen die weten van één Schepper die van ons vraagt verantwoordelijk te zijn voor de schepping en voor allen die daarin wonen.

De vaak wat gestileerde illustraties van Els van Egeraat lichten mooi op door kleurrijke sluiers en achtergronden heen.

Kortom een aanrader voor scholen en gezinnen.

René Kil is Lid stuurgroep UPLR